Graveur in dienst van zijn vader, 1760-1764

Na zijn terugkeer uit Kleef, vermoedelijk omstreeks 1756/57 kon Theodoor Victor meteen aan de slag in de werkplaats van zijn vader. In het Noordbrabants Museum 's-Hertogenbosch wordt een omvangrijke collectie zegelstempels bewaard. Enkele daarvan zijn met zekerheid toe te schrijven aan de jonge graveur en dateren uit de periode 1757-1772.

Zegel van Danker de Kempenaer, schepen van 's-Hertogenbosch.
In 1762 gemaakt door Theodoor van Berckel.
Klik op de foto voor een uitvergroting.
Foto: Noordbrabants Museum.

We weten eigenlijk niet of Th. Victor, naast het graveren, ook het vak van zilversmid uitoefende. Hij was er tenslotte wel voor opgeleid. Maar in de archieven van het gilde van Goud- en Zilversmeden is niets terug te vinden over het afleggen van een meesterproef. Palier beweert dat Th. Victor in Rotterdam een "affaire als zilversmid ondernam". Het is niet helemaal uit te sluiten dat Th. Victor zich inderdaad als meester zilversmid mocht vestigen, maar buiten de melding van Palier zijn daar geen aanwijzingen voor. Tot 1764 werkte Th. Victor voor zijn vader in het atelier aan de Kerkstraat in 's-Hertogenbosch. Daar zal hij zich waarschijnlijk ook met het zilversmidvak hebben beziggehouden, maar de hoofdtaak zal ongetwijfeld alle voorkomende graveerwerkzaamheden zijn geweest.

Resolutie van het stadsbestuur van 's-Hertogenbosch waarin de bestelling voor een nieuwe stadspening wordt gemeld.
Klik op de foto voor een uitvergroting.
Foto: L. Lennaerts/Stadsarchief 's-Hertogenbosch.

In oktober 1760 vergaderde het Bossche stadsbestuur over het ontwerp van een nieuwe stadhuispenning. In de notulen van 20 oktober werd de jonge Theodoor Victor voor het eerst genoemd als maker van een stadhuispenning. Dat zou hierna nog vaak gebeuren. In het daaropvolgende jaar verscheen een "enkele" stadhuispenning en het jaar daarna verscheen een "dubbele" stadhuispenning (met het dubbele gewicht en een doorsnede van 32 mm.) en hetzelfde onderwerp.

Stadhuispenning van 's-Hertogenbosch gedateerd 1761, diam. 28 mm.
Klik op de foto voor een uitvergroting.
Foto: L. Lennaerts/particuliere collectie

Uit deze periode is verder weinig werk bekend. Mogelijk maakte hij een groot aantal zegelstempels voor particuliere Bosschenaren. We herkennen zijn werk vaak aan het gebruik van slagletters met een voor hem zeer kenmerkend lettertype. Particuliere zegels hadden zelden tekst en het is daarom moeilijk om ze toe te schrijven aan een bepaalde graveur. Toch is er een zegelstempel bekend dat om bovenstaande reden wel aan het oeuvre van Van Berckel kan worden toegeschreven. Het gaat om een stempel voor het echtpaar P. Havart en I.C. van Nieuwenhoven. waarschijnlijk dateert de zegelstempel echter uit zijn Rotterdamse periode. Daarover meer op de volgende pagina.

Gipsafdruk van de zegel van de familie Havart-Van Nieuwenhoven.
Klik op de foto voor een uitvergroting.
Foto: L. Lennaerts/stadsarchief 's-Hertogenbosch


Deze pagina werd geprint van de website van het Van Berckel Genootschap
e-mail: - website: www.theodoorvanberckel.nl